Sąd Rejonowy Lublin-Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku

Standardy postępowania dotyczące kontaktu z osobami w kryzysie samobójczym

CO ROBIĆ?

1. ZBUDUJ KONTAKT
   • ZACHOWAJ SPOKÓJ,
     opanowanie i cierpliwość - kontroluj własne emocje.
     • Nawiąż i utrzymuj kontakt z osobą.
     • Nawiąż rozmowę i okaż zainteresowanie oraz poświęć swój czas i uwagę.
   • BĄDŹ ZAANGAŻOWANY,
     aktywny i dyrektywny, ale nie dominuj.
     • Używaj zrozumiałego języka - stosuj aktywne słuchanie, parafrazuj.
     • Mniej mów, więcej pytaj.
   • SŁUCHAJ BEZ OCENIANIA,
     ważna jest akceptacja dla tego, co osoba mówi.
     • W celu podtrzymywania rozmowy i pozyskiwania kolejnych informacji poszukuj tematów, na które osoba chciałaby dalej rozmawiać.
     • Zadbaj o spójny przekaz werbalny i niewerbalny.
     • Minimalizuj ryzyko odrzucenia pomocy (skorzystaj z listy przydatnych zwrotów - patrz poniżej).
2. UDZIEL WSPARCIA
   • Traktuj poważnie to co słyszysz.
   • Okazuj zrozumienie i akceptację.
   • Bądź empatyczny i postaraj się zrozumieć sytuację osoby i trudności, o których mówi.
   • Pomóż w wyodrębnieniu problemów możliwych do rozwiązania.
   • Wyraź mocne przekonanie, że problemy można rozwiązać.
3. ZIDENTYFIKUJ ZASOBY i pomóż w szukaniu rozwiązań.
4. ZACHĘĆ do skorzystania z wizyty u specjalisty.
5. PRZEKAŻ INFORMACJE o miejscach i telefonach pomocowych.

CZEGO UNIKAĆ?

• NIE TŁUM emocji osoby i nie zaprzeczaj im.
• NIE PRZERYWAJ rozmówcy, nie podważaj jego słów.
• NIE OKAZUJ niechęci.
• NIE WPĘDZAJ osoby w poczucie winy.
• NIE ZARZUCAJ osobie egoizmu.
• NIE UMNIEJSZAJ cierpienia rozmówcy.
• NIE DYSKUTUJ z argumentami.
• NIE OCENIAJ i NIE UDZIELAJ rad.
• NIE POUCZAJ, nie obwiniaj.
• NIE PROWOKUJ.
• NIE MORALIZUJ i nie polemizuj.
• NIE STOSUJ niezrozumiałego języka.
• NIE WYPOWIADAJ się z pozycji dominującej.
• NIE ZAPRZECZAJ samobójczym pomysłom.
• NIE LEKCEWAŻ i nie bagatelizuj problemów i sytuacji swojego rozmówcy.
• NIE PODWAŻAJ słów rozmówcy.
• NIE PROPONUJ rozwiązań nierealnych, niemożliwych do spełnienia.
• NIE OKAZUJ swojej bezradności.
• NIE SKŁADAJ obietnic bez pokrycia.
• NIE POCIESZAJ na silę.
• NIE OPOWIADAJ o tym, jak Ty lub inni lepiej poradziliby sobie w takiej sytuacji.
• NIE PODNOŚ nigdy żadnych walorów samobójstwa.
• NIE ZAPRZECZAJ pomysłom samobójczym.
• NIE WCHODŹ w dyskusję o korzyściach płynących z odebrania sobie życia.
• NIE KRYTYKUJ wyborów zgłaszającego.
• NIE REAGUJ ZBYT SILNIE, staraj się kontrolować swoje emocje.
• NIE DAJ SIĘ zwieść zapewnieniom, że kryzys minął.
• NIE ZOSTAWIAJ osoby w kryzysie samej.

LISTA PRZYDATNYCH ZWROTÓW

• Przykro mi, że to przydarzyło się Tobie.
• Teraz jesteś bezpieczny (o ile jest to prawda).
• Cieszę się, że możesz teraz ze mną rozmawiać.
• Dobrze, że jesteś teraz ze mną.
• To nie była Twoja wina, nie popełniłeś błędu (o ile jest to prawda).
• Twoje reakcje/odczucia są normalne wobec tego, co się stało.
• To zrozumiałe, że masz takie odczucia.
• Domyślam się, że jesteś załamany/zestresowany, widzqc...
• Już nigdy nie będzie tak samo, ale wszystko może się ułożyć.
• To normalne, że płaczesz/nienawidzisz.
• Rozumiem, że teraz nie chcesz ze mną rozmawiać, ale gdybyś zmienił zdanie, jestem tu, żeby Cię wysłuchać.
• Martwię się o Ciebie i zależy mi na tym, żeby Ci pomóc.
• Mam pomysł, który może być przydatny. Czy chcesz o nim posłuchać?
• Nie wiem, czy to będzie dla Ciebie pomocne, ale mogę Ci powiedzieć, jak inni rozwiązali taką sytuację - czy chcesz posłuchać?
• Mogę Ci podsunąć jakieś rozwiązanie, ale Ty zdecyduj, czy chcesz o nim posłuchać i czy Ci ono odpowiada.
• Ja mam swoje zdanie, ale ostateczny wybór należy do Ciebie.
• To, co wybierzesz/zrobisz, zależy od Twojej decyzji.
• Jestem tutaj dla Ciebie.
• Jesteś bardzo dzielny/silny po tym, co Cię spotkało.
• Masz moje wsparcie.

NIEPORZĄDANE ZWROTY

• Wiem, jak się teraz czujesz.
• Rozumiem Cię.
• Powinieneś być szczęśliwy, że... żyjesz.
• Powinieneś być szczęśliwy, że byłeś zdolny coś uratować (np. podczas pożaru).
• Możesz przecież jeszcze mieć inne dzieci, współmałżonka itp.
• Powinieneś być szczęśliwy, że... jesteś młody, będziesz nadal żyć i będziesz zadowolony.
• Twój kochany... bliski/krewny nie cierpiał, gdy umierał. Ona miała szczęśliwe życie, zanim zmarła.
• To była wola Boża.
• Tragedia jest już za Tobą, teraz przydarzą Ci się same dobre rzeczy.
• Musisz skończyć z tą rozpaczą/musisz wziąć się w garść.
• Będzie dobrze.
• Czas leczy wszystkie rany.
• Powinieneś iść do przodu.
• Nie powinieneś odczuwać tego w ten sposób.
• Proszę, nie płacz.
• Lepiej pomyśl o czymś miłym.
• Inni mają gorzej.
• Nie użalaj się nad sobą.
• Ludzie mają gorsze problemy.
• Nie bierz wszystkiego tak do siebie.
• Nie doceniasz tego, co już masz.
• Myśl pozytywnie.

Telefony pomocy, zaufania:

• 800 70 22 22 - Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym. Funkcjonuje bezpłatnie, całą dobę, 7 dni w tygodniu.
• 116 123 - Poradnia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Emocjonalnym (Kryzysowy Telefon Zaufania), prowadzony przez Instytut Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Funkcjonuje bezpłatnie, całą dobę, 7 dni w tygodniu. 
• 116 111 - Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży. Funkcjonuje bezpłatnie, całą dobę, 7 dni w tygodniu.